Webapps

Real‑time functionaliteit in webapps

Door OneFrame5 min lezen

Leer hoe je websockets, pushnotificaties en live updates inzet in moderne webapps. Keuzes, architectuur, veiligheid, schaalbaarheid en tools in één gids.

Wat betekent real‑time in webapps?

Real‑time betekent dat de gebruiker veranderingen ziet binnen milliseconden tot enkele seconden, zonder de pagina te verversen. Denk aan chat, document‑samenwerking, dashboards met sensordata of koersinformatie. Het doel is minder frictie en snellere beslissingen.

Belangrijk is de beleving: toon laadstates, indicaties als "aan het typen…" en duidelijke fouten. Bouw herstellende verbindingen in (automatisch herverbinden met back‑off) en zorg dat acties idempotent zijn, zodat dubbel verzenden geen schade doet.

WebSockets, SSE en WebTransport: wat kies je?

WebSockets bieden een persistente, tweerichtingsverbinding (full‑duplex). Ideaal voor chat, multiplayer en collaboratie. Server‑Sent Events (SSE) zijn eenvoudiger als je vooral server‑naar‑client updates nodig hebt (bijv. live scores). SSE is HTTP‑vriendelijk en makkelijk te schalen, maar geen upstream berichtenkanaal.

WebTransport (bovenop HTTP/3) is opkomend voor zeer lage latentie en zowel betrouwbare als onbetrouwbare datagrams. Het is krachtig voor streaming en realtime media, maar nog niet overal beschikbaar. Long polling kan als fallback dienen. Let op: HTTP/2 Server Push is in de meeste browsers uitgefaseerd; gebruik het niet voor live updates.

Pushnotificaties stap voor stap

Web push is bedoeld voor tijdige, relevante meldingen buiten de geopende tab. Zo pak je het aan:

  • Vraag toestemming via de Permissions API op het juiste moment (contextueel, niet bij eerste bezoek).
  • Registreer een Service Worker en gebruik PushManager.subscribe met VAPID‑sleutels.
  • Bewaar het subscription‑object server‑side en stuur berichten via het Web Push‑protocol (bijv. via je eigen server of een gateway).
  • Toon meldingen in de Service Worker (push‑event), met duidelijke actieknoppen en afmeldopties.

Ondersteuning verschilt per platform. iOS/iPadOS ondersteunt web push voor geïnstalleerde webapps (PWA’s). Respecteer altijd de keuze van de gebruiker en verstuur spaarzaam.

Architectuur en schaalbaarheid

Schaalbaarheid begint bij stateless applicatieservers en een pub/sub‑laag. Gebruik een message broker (bijv. Redis Pub/Sub, NATS of Kafka) om events te verspreiden naar meerdere realtime nodes. Een load balancer met WebSocket‑ondersteuning verdeelt het verkeer; sticky sessions zijn soms nodig, maar een gedeelde broker of presence‑service voorkomt die afhankelijkheid.

Beheer backpressure: batch kleine berichten, stuur deltas i.p.v. volledige payloads en beperk fan‑out (rooms/topics). Overweeg beheerde diensten (bijv. AWS API Gateway WebSocket, Azure Web PubSub of edge workers) om piekbelasting op te vangen en latency te verlagen.

Beveiliging, privacy en performance

Gebruik ALTIJD TLS (wss://) en authenticatie per verbinding (bijv. kortlevende JWT’s) met server‑side autorisatie per kanaal/room. Valideer origins, implementeer rate limiting en zorg voor hernieuwen van tokens zonder de verbinding te verliezen. Voor web push worden payloads end‑to‑end versleuteld (VAPID/EC).

Respecteer privacy: vraag expliciete consent, verzamel minimaal nodig, bied eenvoudige opt‑out en log notificatie‑interacties anoniem waar mogelijk. Optimaliseer prestaties met compressie (permessage‑deflate), event coalescing, en een klein wire‑protocol (JSON‑streampjes of compactere formats zoals MessagePack).

Frameworks en tools die helpen

Populaire keuzes per ecosysteem:

  • JavaScript/TypeScript: Socket.IO, uWebSockets.js, NestJS (WebSockets), Next.js app router met edge runtimes, h3/Nitro op serverless; voor SSE volstaat vaak native EventSource.
  • .NET: ASP.NET Core SignalR voor WebSockets/SSE/Long Polling met automatische fallback.
  • Elixir: Phoenix Channels (zeer efficiënt) en LiveView voor UI‑updates.
  • Python: Django Channels of FastAPI met websockets.
  • Go: Gorilla/WebSocket of ingebouwde net/http met SSE.

Realtime‑platformen zoals Ably, Pusher of Supabase Realtime versnellen time‑to‑market met presence, history en device‑sync out‑of‑the‑box.

Caching en real‑time data

Een onbeperkte eventstroom cache je niet goed via een traditionele CDN. Wat wél werkt: cache snapshots ("laatste bekende staat") met korte TTL’s, en laat nieuwe events die staat bijwerken. Gebruik client‑side caching (Service Worker) met stale‑while‑revalidate voor dashboards.

Server‑side helpt een in‑memory store (bijv. Redis) voor last‑value caching, rate limiting en deduplicatie. Voor audits en herstel zijn event sourcing of append‑only logs nuttig. Edge caches zijn geschikt voor publieke, gedeelde streams; gepersonaliseerde kanalen serveer je rechtstreeks via beveiligde realtime verbindingen.

Veelgestelde vragen

Antwoorden op de meest gestelde vragen over dit onderwerp

WebSockets creëren een persistente, bidirectionele verbinding tussen browser en server. Daardoor kun je berichten in beide richtingen pushen zonder steeds nieuwe HTTP‑requests. Het vermindert latency en overhead. Typische toepassingen: chat, live collaboratie, financiële koersen, multiplayer games en presence‑indicaties. In tegenstelling tot polling of long polling blijft één socket open, wat efficiënter is bij veel en snelle updates.

Klaar voor de volgende stap?

Wil je realtime functies toevoegen zonder gedoe met schaal en beveiliging? Plan een gratis adviescall. We ontwerpen een proof‑of‑concept of reviewen je architectuur binnen één week.

Aanbevolen artikelen

1