Kostenstructuur van clouddiensten

Cloudprijzen zijn opgebouwd uit verbruik van compute (vCPU/GB RAM), opslag (type en hoeveelheid), netwerkverkeer (vooral uitgaand), regio en diensten op hoger niveau (databases, AI). Ook supportplannen en licenties tellen mee. Prijsmodellen variëren per provider, maar de basis is transparant: je betaalt voor capaciteit en tijd. Kortingen gelden vaak bij langdurige afname of volumekortingen. Belangrijk: data‑uitgaand verkeer (egress) is meestal duurder dan intern verkeer, en de regio‑keuze beïnvloedt tarief en latency. Grote platforms publiceren tarieven en bieden rekenhulpen om scenario’s te vergelijken (bron: AWS Pricing – https://aws.amazon.com/pricing/, Azure Pricing – https://azure.microsoft.com/pricing).

Bij pay‑as‑you‑go (PAYG) betaal je per seconde of minuut voor wat je draait. Schaal je op? Dan stijgen de kosten mee; schaal je terug, dan dalen ze weer. Dit is ideaal voor variabele workloads, pilots en seizoenspieken. AWS vat het samen als "pay only for what you use" (bron: https://aws.amazon.com/pricing/). PAYG voorkomt voorinvesteringen en maakt kosten voorspelbaar bij laag of wisselend gebruik. Let wel op: zonder actief kostenbeheer kunnen resources blijven doorsudderen (idle) en onnodig kosten maken. Budgetten, automatische shutdown en autoscaling helpen om verbruik te koppelen aan echte vraag (bron: Azure Pricing – https://azure.microsoft.com/pricing).

Vaste abonnementen in de cloud zijn toezeggingen voor langere tijd in ruil voor korting. Denk aan Reserved Instances en Savings Plans (1–3 jaar) of Committed Use Discounts. Je betaalt minder per uur of per eenheid, mits je het afgesproken verbruik haalt. Dit past bij stabiele, continu draaiende workloads. Het risico: over‑commitment als je minder verbruikt dan gepland, of minder flexibiliteit bij technologische wijzigingen. Combineer daarom PAYG voor pieken met abonnementen voor de ‘baseload’. Grote aanbieders beschrijven condities en prijsvoordelen helder in hun documentatie (bron: AWS Pricing – https://aws.amazon.com/pricing/, Azure Pricing – https://azure.microsoft.com/pricing).

1. inventariseer workloads en performance‑eisen;
2. schat verbruikspatronen;
3. kies regio’s en diensten;
4. reken scenario’s door (PAYG vs abonnementen/spot);
5. voeg operationele en migratiekosten toe;
6. maak een gevoeligheidsanalyse. Zie de TCO‑uitleg van Google Cloud voor methodiek en valkuilen (bron: https://cloud.google.com/learn/what-is-tco).

Verborgen kosten ontstaan vaak niet door ‘geheime’ prijzen, maar door onvoorzien verbruik. Veelvoorkomend: data‑egress (uitgaand internet of inter‑regio), snapshots en backups die blijven groeien, log‑ en metriekopslag, onbenutte IP’s/disks, licenties van marketplace‑oplossingen en hogere SLA’s of supportlagen. Ook chatty microservices kunnen extra netwerkverkeer genereren. Voorkomen doe je zo: definieer budgetten en alerts, tag resources per team/project, automatiseer lifecycle‑policies (stop/archiveren), rightsizing en reserved/committed plannen voor de baseload. Gebruik de prijsdocumentatie en calculators van je provider om tarieven en drempels te controleren (bron: AWS Pricing – https://aws.amazon.com/pricing/).

On‑premises kan goedkoper zijn wanneer de benutting heel hoog en stabiel is (bijv. 70–90%+), data‑egress uit de cloud extreem zou zijn, of specifieke licenties/hardware beter renderen on‑site. Ook kan regelgeving of latency‑eis on‑prem rechtvaardigen. De keerzijde: je draagt zelf het capaciteitsrisico, pieken vragen overprovisioning en je financiert capex vooraf. Een eerlijke vergelijking kijkt naar 3–5 jaar, inclusief energie, ruimte, personeel en downtime‑risico. Gebruik TCO‑kaders om break‑evenpunten te bepalen en test met kleine pilots voordat je groot besluit (bron: Google Cloud – TCO‑uitleg: https://cloud.google.com/learn/what-is-tco).